Devletin genel enerji ve yakıt politikasına uygun olarak üretim yapmakla sorumlu kuruluş Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’nun (TKİ) Faaliyet Raporları, stoklarda 40 milyon tonluk kömürün eksik olduğu kuşkusuna yol açtı. Kurumun son dönem faaliyet raporlarına göre, satışa hazır kömür ile satılan kömür arasında 40 milyon tonluk fark görünüyor.
Birgün’den Hüseyin Şimşek’in haberine göre, TKİ’nin Faaliyet Raporları’na göre, 2018’de kurumun sahip olduğu satılabilir kömür miktarı 22 milyon 55 bin ton olurken, satılan kömür miktarı 20 milyon ton oldu. 2019’da 23 milyon 441 bin ton satılabilir kömüre karşılık 18 milyon 218 bin ton kömür satıldı.
TKİ Faaliyet Raporları’nda, 2020 yılına gelindiğinde kurumun sahip olduğu satılabilir kömür miktarı 22 milyon 172 bin ton, satılan kömür miktarı 13 milyon 563 bin ton olarak bildirildi. 2021 yılında 27 milyon 177 bin ton satılabilir kömürün 17 milyon 63 bin tonu satıldı. Kurumun son faaliyet raporuna göre ise 2022’de 33 milyon 553 ton kömürün 19 milyon 187 bin tonu satıldı. Böylece son beş yılda satılabilir kömür miktarı 128 milyon 371 bin ton oldu ancak satılan kömür miktarı 88 milyon 53 bin tonda kaldı. Stoklarda yer alması gereken yaklaşık 40 milyon ton kömüre ise faaliyet raporlarında rastlanmadı.
“Eğer stokta kömür varsa, raporda yer almalıydı”
TKİ’nin raporlarını inceleyen Maden Mühendisleri Odası eski Başkanı Mehmet Torun, kömürde yaşanan erimeyi değerlendirerek, “Yıllık faaliyet raporları, ait olduğu yılda yapılan bütün faaliyetleri, üretim, satış ve stok değerlerini, personel ve organizasyon yapısını, yatırımları, bütçe ve bilanço durumu gibi bilgileri ayrıntılı olarak belirten, kurumların internet sitelerinde halka açık yayınlanan bir belgedir. Tabiri caizse kurumların ve işletmelerin aynasıdır. Eğer stokta kömür varsa, raporda yer almalıydı” dedi.
TKİ ve TMMOB Maden Mühendisleri Odası’nda uzun yıllar yönetici olarak görev yaptığını da anımsatan Torun, şunları söyledi:
“Madencilik sektörü, özellikle de kömür sektörü ile ilgili yayınları takip ederim. Bahsedilen konu benim de dikkatimi çekti. Görev yaptığımız dönemlerde faaliyet raporlarındaki üretim, satış ve stok rakamlarının denk olması, uyumlu olması çok önemliydi. Yapılan küçük bir hatanın düzeltilmesi için uzun mesailer harcanırdı. TKİ internet sitesinde bulunan faaliyet raporları incelendiğinde, 2018 yılında yaklaşık 2 milyon ton olarak başlayan satılabilir üretim fazlalığının yıllar içinde arttığı, 2022 yılında 14 milyon ton civarına çıktığı görülmektedir. 2018-2022 yıllarını içeren 5 yıl dikkate alındığında ise bu fazlalık toplam 40 milyon ton civarındadır fakat bu stok, faaliyet raporlarında görülememektedir. Başka bir ifade ile faaliyet raporlarına göre satılabilir hale getirilmiş ancak satışı yapılmamış 40 milyon ton kömürün akıbeti faaliyet raporlarında gösterilmemiştir. Faaliyet raporlarında görülmeyen 40 milyon ton kömür hakkında kurum yöneticilerinin kabul edilebilir bir açıklama yapmasına ihtiyaç olduğu kanaatindeyim.”
